โดย: สถาบันอาหาร (National Food Institute)
ฝ่ายวิจัยและข้อมูล สถาบันอาหาร เผยผลการศึกษาวิจัย “เตรียมความพร้อมอุตสาหกรรมอาหารสู่ Industry 4.0” เพื่อทราบระดับการพัฒนาอุตสาหกรรมอาหารของไทยว่าอยู่ในยุคใด และเพื่อประเมินความพร้อมในการก้าวไปสู่อุตสาหกรรม 4.0 โดยศึกษาเฉพาะอุตสาหกรรมปลาทูน่า ปลาซาร์ดีน สับปะรด และข้าวโพดหวานกระป๋อง
จากการศึกษาองค์ประกอบในการชี้วัดคุณลักษณะด้านการผลิต อาทิ ประเภทเครื่องจักร/ระบบการผลิต ระบบการควบคุมและสั่งงาน พลังงานที่ใช้ ลักษณะการควบคุม จำนวนแรงงาน ของเสียจากการผลิต เป็นต้น และคุณลักษณะของสินค้า อาทิ รูปแบบสินค้า ปริมาณ ความหลากหลาย คุณภาพ กลุ่มผู้บริโภค เป็นต้น พบว่ามีเกณฑ์เฉลี่ยอยู่ในระดับอุตสาหกรรมยุค 2.5 นักวิชาการได้ให้คำแนะนำว่าการเข้าสู่ยุค 4.0 ของอุตสาหกรรมอาหารจำเป็นต้องศึกษาความคุ้มค่าในการลงทุนเพื่อเข้าถึงเครื่องจักรและเทคโนโลยี จากนั้นค่อยๆ ปรับปรุงทีละส่วน พัฒนา และต่อยอดให้เป็น Smart Factory นอกจากนี้ต้องศึกษาและติดตามข้อมูลของภาครัฐในการสนับสนุนมาตรการด้านภาษี แหล่งเงินทุน อัตราดอกเบี้ย และเงื่อนไขการส่งเสริมการลงทุนต่าง ๆ

คาดกันว่าในปี 2568 Internet of Things ที่นำมาใช้ในอุตสาหกรรมทุกประเภททั่วโลกจะมีมูลค่าสูงถึง 1.2-3.7 ล้านล้านเหรียญสหรัฐ เฉพาะในอาเซียนจะมีการนำ Internet of things และเทคโนโลยีใหม่ๆ มาใช้ ซึ่งจะทำกำไรให้กับภาคอุตสาหกรรมได้ราว 25-45 พันล้านเหรียญสหรัฐ
การพัฒนาอุตสาหกรรมเข้าสู่ 4.0 จะช่วยเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตได้ร้อยละ 3-5 ขณะที่ต้นทุนการซ่อมบำรุงเครื่องจักรจะลดลงร้อยละ 10-40 การพยากรณ์การผลิตมีความแม่นยำมากขึ้นมากกว่าร้อยละ 85 ระยะเวลาในการนำสินค้าเข้าสู่ตลาดลดลงร้อยละ 20-50 ต้นทุนในการถือครองสต็อคลดลงร้อยละ 20-50 ประสิทธิภาพแรงงานทักษะเพิ่มขึ้นร้อยละ 45-55 อัตราการหยุดทำงานของเครื่องจักรลดลงร้อยละ 30-50 และต้นทุนในการประกันคุณภาพลดลงร้อยละ 10-20