ในทุก ๆ ปี นักศึกษาคณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ชั้นปีที่ 4 ต้องจัดทำโครงงานก่อนจบการศึกษา และมีการจัดแสดงผลงาน ณ หอประชุมมหิดลสิทธาคาร มหาวิทยาลัยมหิดล และในปีนี้หนึ่งในโครงงานที่โดดเด่นจนคว้ารางวัล Gold Prize คือ “หุ่นยนต์ช่วยผ่าตัดกระดูกสันหลัง” ซึ่งเป็นการพัฒนานวัตกรรมขั้นสูงเพื่อเพิ่มความแม่นยำและความปลอดภัยในการผ่าตัด ผลงานนี้เป็นของ ทีม BME02 นักศึกษาภาควิชาวิศวกรรมชีวการแพทย์ (หลักสูตรนานาชาติ) คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ภายใต้การดูแลของ รองศาสตราจารย์ ดร.จักรกฤษณ์ ศุทธากรณ์ ผู้ก่อตั้งศูนย์เครือข่ายวิจัยประยุกต์ทางเทคโนโลยีหุ่นยนต์และชีวการแพทย์ (BART LAB) และเป็นอาจารย์ประจำภาควิชาวิศวกรรมชีวการแพทย์ ซึ่งมีผลงานวิจัยด้านหุ่นยนต์ทางการแพทย์มาอย่างต่อเนื่อง ไม่ว่าจะเป็นระบบนำทางผ่าตัดมะเร็งเต้านม หรือหุ่นยนต์ปลูกผมที่แม่นยำด้วยการประมวลภาพ
โครงงานนี้มุ่งเน้นการช่วยเหลือแพทย์ในการผ่าตัดโรคกระดูกสันหลังคด (scoliosis) ซึ่งมีลักษณะกระดูกสันหลังบิดเบี้ยวเป็นรูปตัว S หรือ C โดยใช้หุ่นยนต์ช่วยกำหนดตำแหน่งของสกรูให้แม่นยำก่อนการฝังเข้าไปในกระดูกสันหลัง นักศึกษาได้ออกแบบฮาร์ดแวร์ของหุ่นยนต์ พัฒนาซอฟต์แวร์ควบคุมพื้นฐาน และระบบนำทาง โดยหุ่นยนต์แขนกลนี้สามารถเคลื่อนไหวได้ 6 ทิศทาง พร้อมอะแดปเตอร์สำหรับจับสว่าน และระบบติดตามตำแหน่งแบบอินฟราเรดแบบเรียลไทม์ ซอฟต์แวร์ของโครงการสามารถควบคุมการวางแผนผ่าตัดล่วงหน้า การนำทางของอุปกรณ์ และการควบคุมหุ่นยนต์ โดยใช้ภาพจาก CT scan และโมดูล Python/C++ ที่พัฒนาเองเพื่อแสดงตำแหน่งกระดูกเป้าหมาย พร้อมระบบ mapping ที่ช่วยแสดงเส้นทางของการผ่าตัดในแบบจำลอง
การทดสอบในปัจจุบันทำบนโมเดลจำลองรูปร่างกระดูกสันหลังจากซิลิโคนที่พิมพ์ด้วย 3D printer ซึ่งสามารถเลียนแบบลักษณะเนื้อเยื่อจริง ช่วยให้สามารถฝึกผ่าตัด วางแผนการรักษา และให้คนไข้เข้าใจขั้นตอนการรักษาได้ชัดเจนมากขึ้น โครงการนี้สามารถผ่าตัดได้สูงสุด 3 ข้อกระดูก โดยมีความแม่นยำในระดับที่เป็นที่ยอมรับในวงการแพทย์ และในอนาคตจะมีการทดสอบเพิ่มเติมในร่างอาจารย์ใหญ่ พร้อมพัฒนาระบบให้รองรับการใช้ภาพจากฟลูโอโรสโคป เพื่อให้ได้ตำแหน่งแบบเรียลไทม์ในขณะผ่าตัดจริง
ตลอดระยะเวลากว่า 30 ปี คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล ได้มีบทบาทสำคัญในการพัฒนาเทคโนโลยีที่ตอบโจทย์สังคมอย่างต่อเนื่อง งานวิจัยของนักศึกษาและอาจารย์ได้ช่วยสร้างนวัตกรรมทางการแพทย์ สิ่งแวดล้อม และสังคม แสดงให้เห็นถึงพันธกิจด้านความรับผิดชอบต่อสังคมที่คณะยึดถือมาตลอด
ข้อมูลเพิ่มเติมติดต่อ:
https://www.eg.mahidol.ac.th/dept/egbe/weben/
+66(0)2 889-4255
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
คณะวิศวกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล
999 ถ.พุทธมณฑลสาย 4 ต.ศาลายา อ.พุทธมณฑล จ.นครปฐม 73170
Tel: +66 2889 2138
Fax: +66 2441 9731
Email: engineering@mahidol.ac.th
